Każdy został człowiekiem

152491

Książka

W koszyku

oceń

Każdy został człowiekiem / Piotr Nesterowicz. - Wołowiec : Czarne, 2016. - 238, [2] strony ; 23 cm.

(Reportaż - Wydawnictwo Czarne)

Autor

Nesterowicz Piotr (1971- ) Autor

Forma i typ

Książki Literatura faktu, eseje, publicystyka

Przynależność kulturowa

Literatura polska

Temat

Młodzież wiejska Awans społeczny Migracje wewnętrzne Socjalizm Mieszkańcy wsi Polska

Gatunek

Reportaż

Dziedzina i ujęcie

Historia

W latach 1946-1960 ze wsi do miasta przeniósł się co trzeci młody człowiek. Część z nich zasiliła rzesze niewykwalifikowanych pracowników fizycznych, dla wielu jednak przeprowadzka wiązała się z błyskawicznym awansem społecznym: zostali pracownikami administracji publicznej, zasilili kadry pedagogiczne czy wojskowe. "Każdy został człowiekiem" jest zapisem doświadczeń młodych ludzi urodzonych na wsi, których na początku lat 50. porwał urok nowej Polski. To swoista kronika ich sukcesów i porażek związanych ze zdobywaniem wykształcenia i świadomości politycznej, ze zmianą środowiska i ucieczką do miast w poszukiwaniu własnego miejsca w socjalistycznej rzeczywistości.

Punktem wyjścia tej niezwykłej reporterskiej opowieści jest monumentalne, dziewięciotomowe wydanie pamiętników młodzieży wiejskiej opatrzone wspólnym tytułem "Młode pokolenie wsi Polski Ludowej", nadesłanych na konkurs ogłoszony w 1961 roku przez Związek Młodzieży Wiejskiej, Komitet Badań nad Kulturą Współczesną i Zakład Socjologii Wsi PAN oraz Ludową Spółdzielnię Wydawniczą. Autor odnalazł inne dokumenty oraz krewnych ówczesnych aktywistów, poszerzając subiektywny i ocenzurowany obraz przedstawiony w konkursowych pracach o bezcenne źródła "z pierwszej ręki".

zob. w.bibliotece.pl

Status dostępności:

Centrala Wypożyczalnia dla Dorosłych

Są egzemplarze dostępne do wypożyczenia: sygn. 82-92 (1 egz.)

Strefa uwag:

Uwaga dotycząca bibliografii

Bibliografia strony 236-[239].

Recenzje:

Każdy został człowiekiem Autor: Piotr Nesterowicz Moja ocena: 8/10 „Każdy został człowiekiem” to mocny i poruszający reportaż, który skłania do refleksji nad doświadczeniem dorastania w powojennej Polsce. Piotr Nesterowicz przedstawia losy kilkorga bohaterów, których śledzimy od dzieciństwa aż po dorosłość. Prostota konstrukcji książki — linearna narracja skoncentrowana na indywidualnych historiach — okazuje się jej siłą. (...) Autor subtelnie, ale konsekwentnie pokazuje, jak duży wpływ na życie opisywanych postaci miała propaganda komunistyczna, ale również bieda, alkoholizm i brak perspektyw, które charakteryzowały realia lat 50. w Polsce Ludowej.
Najbardziej poruszyły mnie opisy powszechnej nędzy, społecznego przyzwolenia na drobne kradzieże oraz wszechobecnego alkoholizmu — zjawisk nie tyle marginalnych, co wręcz systemowych. Nesterowicz unika jednak łatwego moralizowania, zamiast tego ukazując, jak ideologiczna indoktrynacja kształtowała wyobrażenia bohaterów o przyszłości, często zderzając się boleśnie z brutalną rzeczywistością. Szczególnie wyrazisty jest tu rozdźwięk między idealizowanym obrazem świata, wpojonym młodym ludziom przez system, a dorosłym życiem, które okazało się dalekie od obietnic i wzorców.
Styl pisarski autora zasługuje na szczególną uwagę — Nesterowicz pisze językiem oszczędnym, ale wyrazistym. Nie epatuje patosem, nie sili się na stylistyczne ozdobniki — jego narracja jest przejrzysta, a przez to sugestywna. Takie podejście przywodzi na myśl najlepsze tradycje polskiego reportażu literackiego: autor nie ocenia, nie tłumaczy się za swoich bohaterów, nie stawia siebie w centrum opowieści. Daje im głos, jednocześnie kreśląc tło społeczne i historyczne z dużą precyzją i odpowiedzialnością.
W efekcie powstaje książka, która nie tylko przybliża realia powojennej Polski, ale również stawia pytania o tożsamość, dojrzewanie, lojalność i marzenia, które musiały zostać skonfrontowane z rzeczywistością społeczno-polityczną. To przykład reportażu głęboko humanistycznego, dalekiego od publicystyki, a bliskiego świadectwu epoki.
Polecam tę publikację każdemu, kto interesuje się historią społeczną PRL, ale też tym, którzy szukają literatury zaangażowanej, uważnej i dalekiej od uproszczeń. To reportaż, który zostaje w pamięci i skłania do dalszych przemyśleń.
** 19:42 * 03.08.2025 * 68/2025 *